Laho Ali

nani… a masadak Wikipedia

Sowal no Pangcah[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]

Tadafa’inayan mico’a’angay to Ripon no ponon a finacadan ci Laho. Cifafahi ci Alian ci Laho, ikoray to tamdamdaw pangangan hanto ci Laho Ali (拉荷·阿雷) han to cingra. Tada makadofah ko kinaira no Taywan, adihay ko rakes ato sikitang. Pakayni tona kinaira ko ceng-fo no Ripon (日本政府), caay pitolas talalotok a mipamatang, mipenec to ka’oripan no Yincomin. Itiya i adihay ko painian no Ripon a ceng-fo to sapikowan to Yincomin a lekakawa, onini a lekakawa malasaka falic to ko pinangan to saki’orip no Yincomin, malasaka tongal ko pico’aang no Yincomin to ceng-fo no Ripon. Mi’adop ta ira ko saka’orip no tamdamdaw itiya ho, nika o Ripon han papipasadak to kowang nangra. Wata ko firang no Ponon a tamdaw. Wata ko keter no sakakaay ni Laho Ali, pakayni tonian aca macacoli ato imeng, rofo han to no imeng. Tangasa kasadakan nira i, ladoka’ay saan ko tatirengan, caho katenes mapatay to. Matenesa to mapenec no Ripon a ceng-fo ko finacadan, ikor to caay to pakahadidi cangra, misafaloco’ to mico’a’ang to ceng-fo no Ripon. Sahonihoni han nangra mirawraw, mikoliniw mikari’ang to imeng no Ripon. Ma’esamen to ko ceng-fo no Ripon, patarod sa to sakalali’ay cangra, mitahidang pasaopo to finacadan no niyaro’. Salipahak sa tayra ko finacadan a mapolong, nika nengneng han ko tamdaw no Ripon awaay ko sakali’ayan a faloco’. Oya tayraay a finacadan haen sato maemin mapatay to no Ripon.Hatiniay to katenes ko kalala’is ato kasasi’ingtel malasaka cifaloco’ ni Laho Ali mico’a’ang to ceng-fo no Ripon. Mikerid to to finacadan malinah tayra to takaraway maraayay a pala ci Daho Ali. Takaraw kacalemceman a pala itira, caayay to kalahoday a mingata ko tamdaw no Ripon. Caayay pakarepet ci Daho Alian ko Ripon, maohot to cangra, o pico’a’ang no finacadan malasaka sa’et to ko pisalalan a tatayalen nangra. Mato pinapinaay to a miheca ko pico’a’ang no Ponon, doedo sato to karakat no lalan, mafana’ to ci Laho Ali, ano tongoden ho ko pico’a’ang, caay ko sakanga’ay no finacadan a parayray. Wata to ko kari’ang no Ripon, misalongoc to ci Laho Alian a mili’ay, minanay mapaherek to ko pinapinaay to a miheca ko kalala’is. 1933 a miheca malali’ay to ko Ripon ato ci Laho Alian, mapaherek to ko pinapinaay kalala’is. Patahekal to cingra to salongoc, to sakanga’ay no finacadan, caay to paco’ay ko Ripon, safangcal sato ko nika’orip. Mapangangan to no finacadan ci Laho Ali o macodahay mico’a’angay to Ripon. Doedo sa to codah no faloco’ ato fenek cingra, mikerid to finacadan a midipang to serangawan no finacadan ato sakingodo.

Kuwaping a sowal[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]

拉荷是布農族的抗日勇士。拉荷取阿雷為妻,後來人們稱他為Laho Ali(拉荷阿雷)。臺灣有許多樟腦、煤礦等豐富資源。日本政府為了這些資源,不斷往深山開發,壓迫原住民的生存空間。當時日本政府提出許多治理原住民的政策,這些政策強制改變了原住民的生存方式,加劇了原住民與日本政府的衝突。以前人們需要打獵才能生活,但日本政府卻要收繳他們的槍枝。這讓布農族人非常憤怒。拉荷阿雷的兄長很生氣,為此跟警察吵架,被警察關入牢中。等到他被放出來的時候,已經身負重傷,沒過多久就過世了。由於族人長期遭受日本政府的欺壓,最後他們再也無法忍受,決定反抗日本政府。他們經常騷擾、襲擊日本警局。日本政府不堪其擾,他們以和解為由,邀請部落的族人相聚。族人們高興的前往,卻發現日本人並沒有要和解。赴約的族人就這麼被日本政府處決了。多年下來的衝突與仇恨最終讓拉荷阿雷決心反抗日本政府。拉荷阿雷帶著族人遷至更高更遠的地方。那裡地勢高又危險,日本人無法輕易靠近。日本政府抓不到荷阿雷,非常傷腦筋,興建道路的工程也因為族人反抗而趨緩。布農族的抗爭持續非常多年,隨著道路開通,拉荷阿雷知道,如果繼續抗爭,只會不利於族群的延續。日本也因為大量的損失,決定向拉荷阿雷提出和解的請求,期盼結束多年的衝突。1933年拉荷阿雷和日本政府和解,結束多年的抗戰。他提出許多要求,確保族人不被日本政府報復,可以繼續生活。拉荷阿雷被族人譽為反抗日本政府的勇士。他憑藉著勇氣與智慧,帶領族人捍衛族群的文化與尊嚴。

Pikafitan i papotal[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]

  • 布農族的星星,原住民族語E樂園由財團法人原住民族語言研究發展基金會 製作