Tatokem
O “tatokem” han no ’Amis a pangangan ko龍葵, lengaw sanay i palapalaan a sinafel. Itini i omah, i padatengan, i lalan ko lengaw nira, i palapalaan no Taywan ma’araw ko lengaw nira. I pala no niyaro’ caay kanikaw ko tatokem, o kalodateng no i Kalingkoay ato i Posongay no Pangcah koni sinafel, o kamolengawan no tatokem a folad, itini i saka cecay folad kasienawan tangasa i sakatolo folad kacanglahan,caay ko padateng a mipaloma, kamolengawan to i, dapic sa i omaomahan a lomongaw, ano adihay ko mitatokeman i, palada’ to fiyafiyaw malina’ay, roma i, pa’acaen i pa’acaan to dateng mipaliwal. Ano misafel i, pacamolen to fadas, sama, kacekaay, hikoki, karawangay, tayalin, cefong han ko oka’ no titi a mipacamol, wa:ta kaaledet ko kohaw nona sinafel.
tahapinangan 特徵[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]
Yo kaemangan ho, malowangen no wawa koya marohemay a heci no tatokem, micedem a kaenen, nika ano kangdaw ho ko heci nira, caay kanga’ay a kaenen, ano makaen i mawarak, mapiyas ko tatirengan.O mitena’ay to ^kang ko tatokem a dateng, ano ciwidi ko ngoso’ no kolong, pelpel han ko heci no tatokem, sipasip han i ngoso’ nira, masadak to ko widi.Itiya ho ko maomahay, ano mipaloma’ to masamaanay a datengan caay pifonsiw to sapaiyo, mangalef ko lengaw sanay ipalapalaan, o safangcalay a sinafel manga’ay malosapaiyi, sanaw awa:ay ko ciadadaay to ^kang, nikaorira, o aniniay a tamdaw i, mahapingan to mita ko ’orip no aniniay, masasiroma ato itiyaay ho a ’orip,caay to lecad, sa ’aloman to ko ciadadaay to ^kang, mapatayay tona ^kang hananay. Aniniay a ’orip, ano o fali to, o nanom to, o mipalaman to sinafel, maemin cisapaiyo, o kakaenen saheto to mipacamol to wangen ato patedo sa komaen. ’Aloman a tamdaw caay kafana’ o sapaiyo ko tatokem, ano pararid komaen to tatokem, sakanga’ay no tatirengan mitena’ay to ^kang.
O tatokem a sinafel, Pararid a komaen ko Ycomin, ano misafel sa i, sakohaw hanca ko pitangtang, caay pacamol to fita’ol, titi, to holo, sa’ayaw mikohaw to kohaw i ’angrer a kohawen, nikaorira, ikor to saaledet sa ko kohaw nira, o kaolahan no Pangcah a sinafel.