O sakikaen a demak no ’Amis
O sakikaen a demak no ’Amis. (阿美族的飲食習慣)
[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]Iti:ya ho i, o tapila’ ko patelian to hemay, o cikohaway a dateng i, paroen i cifar ano eca i tipid, awaay ho ko ’alapit itiya, kamayen no ’Amis ko kakomaen i taheka.
Ira ko kaliling (’iros) to sapikohaw. Ano cima ko i ’ayaway a mafecol i, sowal sa, “mafecol to kako, pafecol han ko no namo.” saan, ta liyas sa toya taheka, paca’of sa ko kadafo i, “Naw maherek to kiso saw mama?” saan, ano o kapah ko sa’ayaway a maherek i, sowal sa, “Kakomaen ho ko namo a ina, mama, kaka. Pafecolen ko namo.” saan.
Ano ira ko lafang to papinapina i, sowal sa ko cima noya loma’, ano o ina ano o kaka to fafahiyan, “Pafecolen ko nika komaen, macahiw a mimaan, adihay ko hemay, asimaan ho ko dateng ita, aka ka ngodo.” saan. o sasowalen no fafahiyan no loma’ koni to pa’ayaw to lafang. Pasca’of sa ko lafang, “O maan haca a datengan saw iro awaay ko dateng a han.” a saan cingra.
Ano citama’ ko cima i, caay pisateked a komaen toya tama’, papitahidangen nira ko ka’emangay to mato’asay no malininaay ano eca o kananaman to a fiyafiyaw. Nikawrira, caay pitahidang to ka’emangay, o mato’asay aca, o lipahak nira citama’ ko nian. Sakohawen nira koya titi a pakaen i ’alomanay, caay eminen nira a pasadak, ’osawen nira ko cepi’ ato fangcalay a titi to sakiparo no loma’. o i laloma’ay no tiyad a ma’emin i, o raan ko tatangtangen a pakaen to ’alomanay.
O adihayay ko panay a loma’ i, honihoni misa’epah cangra, saka, ano mafana’ ko cimacima to nika o cidafongay koya loma’ i, mitatoy ko tamdaw to sapafalic a milongoc to ’epah itira.
O adihayay ko panay a tamdaw i, matalaw to kaporecan no panay, orasaka, sa’epahen nangra. O pisanga’ to ’epah i, tangtangen ko felac, caay ko nisakohecalan a felac, o hafolen a felac ko sapisa’epah, ano malahemay to ko nia hemay i, sadaken i fasolan a hayhayen mifasaw, maherek a mafasaw, itiya a pafolesak to tamod, ta fasfasen ko nanom a mihemhem to enem pito a romi’adan, ano caay ka hakowa i, caay kahakowa, caay ka pina romi’ad, maherek a mihemhem ta misa’epah ito.
O ’Amis a tamdaw mafana’ a misasiraw, mipacok to kolong ano eca o fafoy to i, patodong aca misasiraw, misasirawan no loma’ tadafangsisay kaenen. O kaen to romi’ami’ad i caay pisadak to siraw a komaen, dengan ira ko lafang no loma’ itiya pasadak to siraw sapihamham to lafang. Orasaka, o satadamaanay no ’Amis ko nisasirawan. Roma sato, maraod to ko pilitodan a mipanay to, pi’anipan to, pasadak to siraw to sapakaen to malapaliway.
Misasiraw sa ko loma’ no ’Amis, sa’esa’en ho ko salang noya titi, itiya molicen to cilah, sakaranikay masadak ko salang noya titi, patelien to i koreng koya nicilahan a titi a mitahaf mikedec, maala ko pito lomai’ad, sadaken a mipasofaw, tangtangen ko nanom mirokrok, fasawen ho, itiya i, sadaken koya nisasirawan a titi i koreng, sasawen koya titi i nifasawan a nanom, itiya hayhayen palasawad to salang noya titi, maedeng to, liyawen ho a micilah to sakinatosa, caay to ka matiya o i ’ayaway ko ka adihay no cilah a patatodongen, nanoya patelien haca i koreng koya titi miliyaw a misasiraw, ano ira ko ’epah, fasfasen to ’epah saka fangsis noya titi, songila’en a mitahaf midamek saka eca ka latiih, pateli han to pinapina a folad, ano eca cecay a mihecaan itiya, maraod to ko romi’adan noya nisasirawan a titi, ano mamisadak toya siraw, sa’ayaway a pisadak to siraw o laloma’an ato mitahidang to faki, fai no loma’ a pakaen.
Ano mifoting ko cima, ano adihay ko misetikan a foting i, caay ka nga’ay misateked a komaen, ano o titi, o dongec, o foting i, o tadamaanay a kaen ko nian, saka, caay pisateked a komaen, mitahidang aca to mato’asay no malininaay a pataheka.
O pipafatis i, itini i malininaay, o fiyaw to, matahidang a mitaheka. Ano eca i, o pipafatis to ko roma, todong sapipaco’ay to nipipafatis ko nian a mihaen. Saka, itini a mahapinang ko nika awa ko podoh (’idi) no ’Amis. Caayay pisakakinih to tamdaw.