O pisacepo’ no ’Amis/Pangcah

O pisacepo’ no ’Amis/Pangcah. (阿美族海祭的由來)

I’ayaw tato’asan no ’Amis/Pangcah i,

O mato’asay no ’Amis/Pangcah, o takaraway Alikakay tamdaw a kimad ko sapipatalaw to ka’emangay wawa: “Ano caay pitengil to sowal i, pina’on repet han no Alikakay kiso.” Ano eca “Caay ka tomerep ko tangic, ta’emod han no Alikaka kiso.” Saan.

Da’oc no mihecahecaan, adihay ko nikasasowalan a kimad i kasafinacadan no yincumin i Taywan, oya takaraway tamdaw a Alikakay o kafana’an to no tamdaw. Itini i ’Amis/Pangcah masowalay takaraway tamdaw o nia Alikakay, o kakoki’an a takaraway roma a tamdaw, o komaenay to tamdaw a Alikakay saan ko sowal.

Caay ko no tamdawan a Alikaka. (非我族類的Alikakay人)

Katengilan iti:ya ho, o Alikakay itiniay da’etal no Milon, o dihif no ’ongcoy ko kaitiraan milimek. O fohecalay ko fanges no Alikakay finacadan, matiya no posi ko mata, kakaya’ ko fokes, madapic ko ngisngis, madapong ko falohang, o fanoh no falohang kakaya’ tangasa i pona, no kamay wa’ay tano fanoh saan, takarakaraw ko tatirengan. Limaay ko tamdaw no finacadan, o sowal no ’Amis/Pangcah o Hofhof, Takuy, Alafukes, Doec, Pato'an.

O Alikakay mafana’ to maamaanan, comikay sa matiya o fali, mafana’ misaroma to tatirengan, ano konoc han ko fanoh no kamay miiyof, mafalic to ko sasiroma tamdaw, ngalef o masapatekay a sofitay. Ano mangalay caira, manga’ay mala o ’Amis/Pangcah a tamdaw. Ano masamaamaan ci’icelay ko redek no Alikakay, nika caay ko ngaayay ko demak, rarid sa i kasaniyaro no ’Amis/Pangcah masadak mirawraw, misamsam to fafahiyan no niyaro’, saka honihoni ira ko mapadesay no niyaro’ a demak. Rarawraw sa ko tamdaw no ’Amis/Pangcah, o Alikakay mangalay komaen to faloco no ka’emangay wawa, orasaka mikacaw ko ’Amis/Pangcah a tamdaw to pirawraw no Alikakay i niyaro.

Komaenay to tamdaw a Alikakay. (啃噬人體的Alikakay.)

Katengilan a sowal ira ko cecay romi’ad, o cecay fafahiyan mifafa to kahengangay a wawa, mitoor to ina talaomah malingad, itiya tomerep ko rakat nia fafahiyan, mamikitoc to papah no rengos i lawac no lalan, ira malitemoh ko Alikakay tamdaw, colek sa mikonoc to fanoh no kamay, sacaciyaw sa ko ngoyos a mitima, talifahal sa malatireng no ina noya wawa, miraod i tatihi noya fafahiyan.

O pimangah to ina nia fafahiyan ko pilicay, itiya mi’afofo toya nifafaan noya fafahiyan toya kahengangay a wawa, misamangah to sapicocoaw. Nikawrira caay ka hirateng, milipowak to falohang nia kahengangay wawa, o mamiowal to faloco a kamaen, maherek sangaay sa ko pateli to pifafa nia fafahiyan, pasowal sa tiya fafahiyan: “mangaay ko fati nia kahengangay wawa, songila’en ko pihahimaw haw.” saheca, nayoya talifahal sa malahedaw kiya mangahay a ina, itiya to patiko nia tada ina, masapinang ko tadaecaan a demak a tomangic.

O picoay no ’Amis/Pangcah to Alikakay. (阿美族人對Alikakay的反擊)

Sa’ayaw, o kaci’ilo a patelacay ko demak sa marketer ko kakarayan saan ko pihirateng no ’Amis/Pangcah, nikawrira honihoni sa cidemak to matiniay, i:kor masapinang to no ’Amis/Pangcah tamdaw oya misatatiihay to demak o Alikaka takaraway tamdaw saan to. Talacowa maedeedes ko Alikakay, malo kararawrawan to no ’Amis/Pangcah tamdaw, nikawrira caay ka safa ko ’Amis/Pangcah, misamawmaw to sapico’ayaw to Alikaka, tinako tina kimad:

O hofhof no Alikakay tamdaw takarakaraw, rarid sa tayni i niyaro’ a mirawraw ko demak, kahadangan no finawlan. Ira ko cecay romi’ad tayni heca i niyaro’, tano saripa sa no wa’ay misakasak to fadahong no lomaloma’, ala pilopiloh sato ko fadahong no loma’, misokap to kamay pasilaloma’, papitotong to laloma’ay to lamal. Oya i laloma’ay mato’asay fafahiyan manaira ko matiniay nasa, misamawmaway to sapilipaw to ’ada, o kapah no kasafiyaw i ’ayaw to milimek i laloma’. Mitala to kaira no hofhof a milaya’ to kamay pasilaloma’, oya mato’asay fafahiyan mi’ang’ang to Alikaka, talaaw ta milikat to lamal saan, o nian sapifedfedaw to keliw i kamay noya Alikakay i laloma’.

Itiya maherek ko pifedfed no kapah to kamay noya Alikakay, celi’ sato ko mato’asay fafahiyan, oya ’alomanay a kapah lacecay sa ko pitaroh toya keliw, oya hofhof pacekok ranikay sa misodoc to kamay. Misodoc mataroh ko keliw masefet ko kamay noya hofhof a masifet. Nanoya nikapisatarotarohan, oya kamay no hofhof maketon, oya sato a kapah, lakal sato miceli’, malasawad ko cecay kamay no hofhof safirofiro sato a milayiw.

Nikawrira o demak no Alikakay mangalef ko pisatatiih, lacecay sato ko kapah no niyaro’ to sapilaplapaw to Alikaka. Halafin ko kasasisetolan masasipatay, ’aloman ko mapatayay madoka’ay tamdaw, saikor caay to pakafilo to karikec no kapah no ’Amis/Pangcah tamdaw, mapidah pasiriyar to ko pilaliw.

O nika eca pipatay no ’Amis/Pangcah to Alikakay (阿美族人對Alikakay的不殺之恩)

Miahowid to nika sakaeca pipatay no ’Amis/Pangcah a tamdaw, milongoc ko Alikakay ano maraod ko romi’ad, mihawikid to toloay ’apelad a toron ato ’icep tayra i lilis no riyar mita’ong pacakat, o pifoting adihay ko maalaay a foting saan. Maherek pasowal ko Alikakay nanoya sa malasawad i kawali no riyar. Nanoyaan, o nia kimad mala o satapangan no pisacepo’ no ’Amis/Pangcah tamdaw. Talacowa takaraway tamdaw mapidah no ’Amis/Pangcah tamdaw a caay to kapa’araw.

Nikawrira, katengilan i Cikasoan, Fata’an a niyaro’, ira ko kahecalay fanges ato takaraway tamdaw matiyaay o teloc no Alikakay tamdaw.

Mifalicay to tilid (翻譯者):

Ci Masao Nikar