O kasedakan no ’Amis a tamdaw

O kasedakan no ’Amis a tamdaw (阿美族的來源)

Tona awaay ko tilid no ’Amis saka, awaay ko mitiliday a mina’ang to pakayniay i rayray no ’orip no ’Amis. O tata’angay a sipon no ’Amis konini. Talacowa, ’aloman ko mafana’ay a pakimad a mato’asay i kasaniyaroaro’ to pakayniay i ’orip no tato’asan no ’Amis i, masasiromaroma a ma’emin. Saka, awaay ko pinang no aniniay a tamdaw a milayap to nipakimadan nangra a sowal.

Tinako sa i,

1. O naitinitiniay aca kita o ’Amis a tamdaw a masadak sanay a sowal. Ono pakakawasay a ma’emin konini a sowal no mato’asay.

2. O nanitiniay i Holam a Pangcah kita, sanay a sowal. Ono anniay to a harateng no tamdaw konini.

3. O nani’a’adopen a masadak sanay,. Ato naikilangay, ’aolay, fokelohay a masadak sanay a sowal. O pakakawasay a sowal konini.

4. O nanikatimolay a kitakit a masakanatalay a teloc no Intonisiya a tamdaw; nama’alolay a tayni i Taywan sanay a sowal ko matatodongay a hareteng. Adihay ko so’elinay a wacay nonini a sowal.

(1) O sowal no citanengay a mikingkiway to pakayniay i kasasiromaroma no tiring no tamdaw, kasasiromaroma no finacadan, kasasiromaroma no ’orip no tamdaw. O tadamaanay a hakasi no Ripon, no Padaka ato romaroma a kitakit.

(2) O sowal no na malasofitayay a mapatayraay i Malaysiya ato i Singkapol yo malaloodho ko Ripon ato Padaka i, tangsol saan a mafana’ ko ’Amis a tamdaw to sowal no itiraay a masaPangcahay a tamdaw tona adihay ko malecaday a sowal ato adihay ko malecaday a ngangan no lalosidan ato demak no ’orip nangra.

Halo tamdaw nangra a malecad i kitanan o ’Amis saan.

Itini a mahapinang ko so’elinay a wacay to nika o naitomolay kita a tamdaw. Caay ko papaso’elinen ko sowal no sakacecay, saka taso ato sakatolo. Nikawrira, ira ko cudad to misaheciay to pakayniay i ma’alolay a malikakaay naitini i Kalolin a kasakanatal. O Mikeronisiya a finacadan ko maro’ay toya kanatal.

O mihecaan toya nika ’alol a tayni i Taywan i, ma’edeng i’ayaw no 3000 ano eca i 4000 a patek a miheca ko nika ’alol nonini a malikakaay saan.

O demak no nika ’alol noya tatosaay i, o namifotingay cangra i riyar. Nikawrira, tata’ang ko nika kerah no riyar toya romi’ad saka, tayra i riyar a ma’emin ko finawlan a mipodpd to foting i nika kerahan. Caayto ko karihic ato romaroma ko mitatoyan nangra. Tona adihay ko foting saka, o dodang (o pitotopan/fangfang to panay) ko nialaan nangra a miparo itira to foting.

Onini a tatosaay a malikakaay i, tona awaay ko mama ato ina nangra saka, caay ka fana’ tonini a demak no finawlan a miala tp foting. Paka’araw koya fafahiyan a kaka to nika pinokayto no finawlan a matomes to ko dodang to foting. Saka, tayra sato cangra a tatosa a malikaka a mifoting. Itiya i, masatato:sa to cangra a malikaka. Saka, yo irato konini a tata’angay a tapelik i, ma’alol cangra a mataroh a talasifo’ no riyar. Tona awaay ko nitatoyan nangra to sa’iwas saka, kamayen nangra ko pi’iwas. Caay ka filo nangra, nawhani tata’angto ko fali a micekeroh a mi’alol i cangraan. Saka, pawpaw sato cangra a ma’alol. Itiya i, malonen, mafaliyos ko kitakit ato riyar a ma’emin.

Pasi’amis ko nika ’alol nangra. Yo tangasa to cangra i Taywan i, pakapinaay to a romi’ad itiya. Saka, tangasa to cangra i Langasan hananay a lotok. Nikawrira, manaop no nanom ko Taywan itiya. Itiya i, caayho ka tadasakaying, caayho ka tadasakapah ko tireng nangra a malikaka. Itira saho cangra i lotok a maro’. Nanoya, trep sato ko faliyos, makerah to ko riyar. Saka, malikelon cangra a tayra i masadafdafay. Itira to ko pisanga’ nangra to malokamaro’an nangra a talo’an.

Cimihecaan, cimihecaan to cangra itira. Saka, sowalen no fafahiyan a kaka ko safa to sakararamodaw nangra. Do’edo sato ko safa to sowal no kaka. Saka, raramod sato cangra. Onini ko saka o ina ko cacitodong a mikowan to demak no loma’. Onini ko saka o fa’inayan ko mamikadado i fafahiyan. O ngangan nonini a malikakaay i, ci Nakaw aci Sra. O kimad no romaroma a ’Amis i, ci Doci aci Rarakan saan.

Mliyaway to tilid. Ci Masao Nikar.