Mikomodis

nani… a masadak Wikipedia

Mikomodis (河祭)

O kalacecayay no demak to mihecahecaan no kasaselal ko “komoris” hananay, malecad to “miladis” han no ’amis a ’etel, misacepo’ han no pasawali ato mikesi han no Falangaw. Roma i teked han no cecaay a niyaro’, roma pakatar sa to roma a niyaro’ “malaladof” a malacecay mikomoris. Roma a niyaro’ ira ko i’ayaway anca i ikor no ilisin mireko, roma i ira ko maherek mi’anip, mikapkap, pa’afo to omah malepon to ko lingad to sakifonon, o panay i ci hapapoy to mamafitelak cilimaw to mireko to. Ano ’adihay ko limaw ira ko tolo sepatay ko romi’ad, anca ira ko tosaay ko romi’ad, o tayal ni demakan ko pi’arawan to romi’ad a mikomoris.

Onini a talawadaw ko kapolongan a pala mikomoris. oni talawadaw o sawaeran nira itira i sawalian kalaeno no Isan a lotok ato i saetipan no pasawali kalaeno no lotok, teloc to no kasonolan itira i riyar no Tay-pin-yang, nika tahira i Posko ato Kongpo masahetal ko pala ’adihay to ko cipa’ no ’alo, kinapina:ay to matateko macinowas ko rakat no nanom, ikor to itira to i kawali no Kiwit matateko malatata’akay to a ’alo mapecih to ko lotok no pasawali a lotok ta masonol talawali micomod i Tay-pin-yang. Yo caho ko kafana’an ko ngota ato mipatiliay a demak koni a ’alo, ’adihay ho ko kaeso’ay masamaanay a foting, malasaka’a’isel no Pangcaah a mifoting koni a ’alo, ’aloman to ko tomekeday anca no ngangasawan a pifoting, nika oni kapolongan a pifoting mikomoris hananay, kitado sa to micipa’ay kasonol no nanom, itira a misedef mitena’ misanga’ to roma kasonolan no nanom, tala sato to kakerahan no nanom, haemin sato ko foting a maala. O sapisedef itira miala to ’talod, eli’, malotektek a kilang, papah no lawilaw ato tafok fokeloh, maemin mangaay malo lalosidan.

Maemin to masinanot ko mihalakaan a lalosidan,cecay ko sowal sa kalamkam sato misedef to kasonolan no nanom makerah to ko nanom. Itini i mimingay kasonolan no nanom lahoday a tayalen ko matiniay, nika tahiraay i tatelecan ko talolong, ano caka citaneng ato karikec ko tamdaw ato kalamkam ko tayal a dademak caayay ko mamareko a malaheci ko demak. Orasaka o citodongay kakeridan no kasaselal “Mama no kapah”, cecay ko celi’, cecay ko tayal, cacokecoker mapapadang ko demak, ano caay pina’on, cecay to ko mipalifetay, maperad ho ko nisedefan, o edeng to koni a tayal. Saka o matiniay misedefay ko pifoting kalamkam, matatodong, malacecay, cecay ko saselaan makakiya’ot to tatokian harakatan ko demak, awaay to ko mikikakaay ko matiniay a demak.

Pinaay to a romi’ad ko pilifet no kapah, ano i’ayaw no sakapito no toki ko sakatosa a romi’ad malepon, siwa ko toki tahira i loma’ ano saan i, toya a dadaya cecay ko safaw no tatokian i, miocor to ko mama no kapah to sasafaay a selal Tokelol a selal, citodongay mamiparatoh a kapah minokay a paratoh. saci cohcoh sa i tatelecan o sakacipinang, doedo sa to ’awas patatodong to soni no cohcoh a comikay, nano i raayay mangata to nosa, sa rara sa mitaliyok to polong a loma’ no niyaro’, pasalong sa masadak ko matiniay a sowal, “Oy! Ina! Tekong, ’araway, ’arawraw no folad, keliw sasefet, minokay kami anodafak”. todongay noni a sowal, “Inaaw! minokay to anodafak kami, pisatapang to mitangtang to hakhak, taliken misatoron lecaden no canglalan a folad tomili’ kimolmol.” Matengil to no fafahiyan ko ratoh, maratar sarakat a sekak no koko’ misatapang to cangra a matayal, doedo sa toya nisowalan cecay kawat ira ho ko pangkiw no kamay ko tata’ak no ’apelad, kifetol tosa ko piked no talodo’ ’ayaw no kalahokan patayraen i talo’an pafelien ko citodongay o sasifo’an no mato’asay sasafaay a selal no mato’asay alacecay ko tamdaw malomi’isa’isay, o tomili’ ato toni’ ko pi’araw papinang to fangcalay tatiihay kasasinrad no toron malo pidoedoan a pakaolah.

Tahini to minokay ko kapah, tangsol to misilsil to foting, o satata’akay pafelien ko sakakaay a mato’asay, lokelon sa ko pakilac, o mimingay to no sasafaay to kilac, nika o kareteng malecad to to no mato’asay. Oninian a foting o sapanokay mapolong ko loma’ a komaen, ’osaw to malosakalahok to no polong no kasaselal, “Caayay pikapot ko fafahiyan.” Masamatini oya safangcalay nisanga’an a toron malokakaenen to no mato’asay. Maherek a malahok ira ho ko no comikayay a lawla, onini i doedo sa to kaolahan no mato’asay ko pi’arawan. o kalawla to o sakalipahak no ’alomanay. Roma i sowal sa ko mato’asay “Wawaaw maso’aw to kako sa.” pakatengil ko kapah tangsol to makakiya’ot to miala to tara’ad sapirarom to nanom comikay tayra toya toloay a patek(M) ko raay tingalaway i sawaeran a nemnem miala sapananom toya maso’away a mato’asay. Roma i ya awa ho minokay ko kapah mifoting, misimed to kafong anca o riko’ “Matiniay a demak i patakaw han no Pangcah” pateli i miraayay to cecay a patek(M) anca tosapatek ko raay ato niyaro’, maherek mato soelinay sa misakemot a pasowal, “Wawaaw! o kafong ako anca o riko’ ako sa, mateli itira matawal ako mihawikid tayni! sa.” matengil no kapah ko cecay a sowal tangsol to comikay ko kapah tayra a miala. O matiniay a lawla ira ko sifana’ to saki no finawlan a demak koni, saikoray to itira to palimo’ot no kakitaan malepon koni a demak, polong maemin to a minokay lecad sato tono laday ko ’orip.

O sakaci’epoc ato heci noni a pikomoris hananay ira to ko, sakacecay i, Sakinotamdawan, ira ko todong no “sapingodo to mato’asay” hananay koni komoris a demak, ira ko sakalecad tono Lu-ciya(儒家) no to’as sapalimo’ot to sakacakat ci’icel ko todong nira, onini komoris hananay o patalahekal to kalacecay a mifoting a demak konini. sakatosa, Sakikicay i, onini a pikomoris o papinang to sakafangcal ko romi’ad makadofa ko kinayra sanay. Sakatolo, pakayni i siyakay no finawlan, “Ano masamaan ko pingodo no miso to mato’asay ato piolah no miso to wawa iso, haenen to mingodo miolah ko mato’asay ato wawa no tao” sanay miolahay a faloco’, palacecayen a marikec ko niyaro’, malalihaday lipahak ko siyakay. Sakasepat i, kedecen ko lekakawa no siyakay ato parayray padotoc to serangawan no finacadan, rekoen ko mato kakiya’ot no toki ato pikonglin to tatirengan a comikay, ta masakananam misi’ayaw to kafahekaan a demak. Sakalima. sakitini no safitay a demak, palacecayen ko ocor ato demak, midoedo to pikerid no kasakaka, o mamidipang to sakangaay awaay ko katalawan no niyaro’.