Kawakawasan ratoh:Ci foting aci Linamay
Ci Foting aci Linamay(福定和里拿邁)
[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]Kinalefoh ci mama(爸爸犧牲自己)
[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]Iya sa ca Calaw Ilikic misakilang cangra, itiya sato maso’aw sato ci Calaw Ilikic papiladom to wawa nira ci Fotongan aci Linamay i tefon no pala, yo palowad cangra hinam han ki’ayawan no mama nangra ci Calaw Ilikic ko nanom no tefon a mingota.
Minokay sato koya malikakaay,
” namimaan sato kamo a miladom” han ni mama nangra.
”mangotaay mama kiya nanom, ira sa caay ka kalamkam kami a mihacol” han nangra ci mama nangra ci Calaw Ilikic.
Ci mama sato nangra sowal sa:” ano masamaan to cadiwen ko ’idoc ato fonos namo a malikaka,ano ira matama namo a mihokhok koya mingotaay a tamdaw i’ aka pasasaen cocokhan (tifekhan) to to ’idoc pata’ han to fonos a mipatay koya mari’angay a mingotaay toya nanom haw”, “litangalen namo a malikaka koya tamdaw haw”
“ hayi” han to noya malakakay a paca’of ko nama a palowad.
Tahira sato i tefon so’elinay ira to mihorihor to nanom a mingota koya tamdaw, itira to a cocokhan to nangra to ’idoc tangsol a mapatay,tangsolen nangra a militangal kina tamdaw ci mama nagra.
Palimo’ot ni ina(媽媽的訓誡)
[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]Minokay sato cangra amalikaka , ”ina ina citafad kami” han nangra a malikaka, hinamhan ca ni ina ci mama nangra,”ci mama kini” han nira koya malikakaay,oya han to ina nangra :
” ano saan aca kamo a malikaka kangayaw, ano maolah kamo to tafad kangayaw a tosaen a fasolan ko tafad namo a malikaka” han ni ina nangra a somowal cangra a malikaka.
Sa faloco’ sato to sapisangayaw cangra a misaliway to lima a romi’ad caay ka koma’en, “ ma’edeng to kita a malikaka” saan, tanam han nangra ko ’ongcoy a mitakilid(miliyon) a mitoor comikay,hinam han masolit(maki'ayaw) ho no ’ongcoy cangra a malikaka.
”ca ho ka’edeng kita a mingayaw” saan cangra a malikaka, misaliway heca cangra a tatosa.
So’elinay tanam sato a mitakilid to ’ongcoy masolit to nangra a malikaka, ”ma’edeng to kita a misaatef ” sato cangra a tatosa,misaatef(misatarakal) to a malikaka, citama’ cangra to malonem, o remes sato noya malonem palohan nangra i feso noya malonem.
Mingayaw a malikaka(兄弟出去獵首)
[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]So’elinay lomowad to cangra a mangayaw tayra i niyaro’ no tao a mifolaw, so’elinay itira to a kowangen nangra a malikaka i tongroh no niyaro’, hinam han mafana’ to koya niyaro’ay a tamdaw, ” ci ’ada kita ” sato a malekal,so’elinay nengneng han to nangra ira to koya malikakaay a ma’araw noya i niyaro’ay a tamdaw,ira sa toorhan no niyaro’ay a tamdaw a mikowang koya malikakaay,oya han to malikakaay milaliw to cangra, oya sa nitatoyan nangra a remes nipaloan i feso patolatola(rasiras) han nangra i lalan koya remes.
Cangra sato a malikakaay tayra i takaraway a sera ta makecor ko ’ada a manengneng, cacorok sa a mifafa malikaka matiya o madoka’ay panengneng to ’ada,malalifet a comikay tayra i cowa ko mama’araw no ’ada a dihif a milimek.
Tangsa itira i misa’atefan nangra a malikakak i kakitiw no lalan pasataliyoliyok han nangra koya remes a mirasiras,iya sato ya mitooray a tamdaw no niyaro’ tahira sato i tatodong niya nisa’atefan niya malikakaay sataliyoliyok saan,
”itini koya tolas noya remes, hinamaw ita” sato a mikilim a mapolong.
Hinam han ma’edeng to a mapolong to a micomod i laloma’ noya ’atef koya mikilimay a tamdaw no niyaro’,matatodong i sefer(tepoc) han to nangra koya calay a ’oway noya ’atef, itira to a tepek han to no ’atef a mapatay koya tamdaw no niyaro’.
Iya sato a malikakaay militangal to fongoh, hinam han ko no kaka a patadekan o fokeloh,ono safa saan a patadekan o kilang kono nira, orasaka caay ka ngicih ko fonos no safa, lakamkam heca a militangal, saheto han nira ko fangcalay a tamdaw.ya maherek sato ko safa, ono kaka saan a fonos mangicih, orasaka caay ka lakamkam a militangal, itira to a padangen no safa a militangal ta lakamkam to a maherek.
Miala to malo'onoc a kilang(兄弟去砍樹當扁擔)
[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]Cangra sato a malikaka miala to ’onoc, oya han no kaka nialaan a ’onoc o talofilof hananay a lomaingay kilang, kahenayay a mapitek. Ono safa saan mitengil ho to soni no ’ayam,”ta’ciw la’olaw, ta’ciw la’olaw” saan a masoni, orira sa soni ko patatodeng han nira a tayra, so’elinay ira ko la’olaw a kilang itira, oriraan a kilang ko nialaan nira a malo’onoc nira.O kaka han to ”mapitek kono mako a ’onoc, icowaay kiso a miala tono miso a ’onoc, ora caay ka pitek” han to nira ko safa nira.
O safa sato nira sowal saan:”tengil han ko soni no ta’ciw la’olaw, ta’ciw la’olaw”, do’edo han koya soni kaitira a miala to ’onoc nomiso” han to no safa nira a somowal ko kaka ningra.
”hayi” sa to ko kaka
So’elinay ira to ko kaka nira namiala to ’onoc to la’olaw a kilang malo’onoc, ora sato a malikakaay milikakawa to cangra to tafad nangra a malikaka, minokay to cangra a malikaka, tahira i loma’ i ciinaan nangra.
Tahira sato i loma’ nangra, ”ina ina celaken to ko fasolan, ini to kami a minokay” han nangra ci ina nangra, hinam han ko sowal no ina nangra, ”malimaan ko tafad namo,na’ay, ma’osi kako” han to no ina nangra a mapoi’, oya sato a malikakaay ”nao samatini saan mapoi’ ci ina nomita, ano hatira i, a miala kita to fafahi nomita” saan to cangra a masasowal.
Miala to fafahi kina malikakaay(兄弟要娶老婆)
[mikawit | o yin-se-ma no pisinanot]So’elinay hinam sato manengneng nangra kiya mami’ i pala, oya sa kaka ”onian ko mako o malohemay” saan to safa nira,itiya to peco’ han to ni kaka ningra,tangsol han nira a mipoci’(podac), hinam han ca ira ko tamdaw o mato’asay aca i laloma’ no mami’, o ngiha’ ningra ono malitengay a malihaway a ngiha’ malofafahi no kaka kinian.
Ono safa saan, o kandaway ho kono safa a nipeco’an a mami’,itira a poci’ han o salonganay a limecedan kono safa a fafahi.