Kakacawan

Kakacawan Etal

Kakacawan(長濱鄉: Payrang a sowal: Tiông-pin-hiong)

O itiraay i saka’amis no sawalian no Posong-kowan, o lalengawan no Kakacawan-ponka konini. I saka’amis madado’edo ato Fakong, misi’ayaway to kawali to Tayping-yang riyar, i sa’etipan o Posko ato Kongpo(Foli), i sakatimol o Madawdaw, micingray to lotok a misi’ayaw to riyar. O faco no sera masahefohefongay, kakaya’ ko lilis no riyar, o Fa’edetay-kakarayan.

O maro’ay tamdaw o ’Amis ko sakakaay ira ho ko Ponong Finacadan(Iwatan), ira ho kona Kaliyawan a finacadan(平埔族群: Pepohoan) Makataw finacadan ato Tawlong finacadan(大武壠族:Taivoan）ano ca o 大滿族 hananay a mitahidang),ira ho ko Payrang.

O saka’orip o maomahay ato mifotingay, o niyaro’ay sowal ono ’Amis a sowal.

Rikisi(歷史)

O katelangay ho a pipangangan o “Kakacawan”(加走灣), ira ho ko toloay roma a pangangan:

Roham (八仙洞)

Sakacecay: o nani sowal no 'Amis to "Pikacawan" a ngiha' koni alaan, o "pikecoran a minengneng" sanay ko tatodong no nini sowal, itini a mahapinang i kakaleponan no pikowan no Mancing(清朝), nika 'aloman ta to ko mafolaway a tayni no roma a finacadan(o Silaya, Kafalan...) masamacekil ko fodfod ato itinitiniay ko kahalafing ko aro' a 'Amis tamdaw,i 1877 miheca malalood ko 'Amis a tamdaw ato sofitay no Mancin i Cepo'(大港口戰役), orasaka, patireng ko 'Amis a tamdaw to pikacawan, miocor to kapah a mitapal a mikacaw.

Sakatosa: o sowal no Kaliyawan a finacadan, o pi'adopan no 'Amis a tamdaw kona itiniay pala, adihay ko mitatingay a ni'adopan, sa adihay ko 'atimela miketing saan, sano Payrangen ko 'atimela a ngiha' "kacaw" sanay, orasaka niala to ngiha' no Payrang tira "kacaw" (加走) ko ao ngangan, i Kuwangsi-honti no Mancin a mihecahecaan(1875年—1908) sa'aloman sanay to ko Payrang a tayni.

Sakatolo: itiya ho o mafolaway a tayni i, sahetoay o nani tiraay i Pintong a Makataw-finacadan, o kamaro'an nangra i iraay ko cinganganay to " kakacawan-lotok" ira heca ko "kakacawan-niyaro' " o mafolaway a tayni a tamdaw o sa'ayaway cangra tayni a maomah, latek itiraay ho i 1859 mihecaan, ma'ilolen cangra to kasofocan a niyaro' toya kakacawan, orasaka pangangan han "kakacawan", onini a pangangan ko hato so'elinay saan ko sowal.

I kadiponan to i, ono Posong-kowan konini, nipatirengay to "kakacawan-niyaro' ", i syowa 12 miheca(昭和12年, 1937 年) o kaleponan tono pikowan no Dipon, o Sakakaay mikowanay Taywan-Sotokfo(臺灣總督府たいわんそうとくふ) micikeroh to "maladipon-tamdaw sanay a demak"(皇民化運動)。

O lislis no riyar no Kakacawan ira ko 28 km ko kakaya', falic han no Dipon to "Cangpin"(長濱,ながはま), patireng heca to "Kakacawan-etal", mipecihan patayra i Singko-kowan, itini tona kowan a niyaro' ira ko Kakacawan, Salinpo, Censan, Sifo'ay, Sankinya, Makerahay ato Koladot pito ko Tata'angay-tilid, ikor tono Sakatosa-Lalood mapatireng to Kakacawan-etal no Posong-kowan tahanini, ira ko Ciwkangan, Tapowaray, Kinanoka, Pasongan, Cidatayay, Ta'eman, Carapongay, Koladot, Polot, Sadipongan, Makerahay/Saranawan, Cikadaan, Nadan, Morenos, Pakara'ac ko niyaro'.

Kaitiraan(地理位置)

kayakay no Koradot

O Kakacawan itiraay i sifo'an no lislis no riyar no sawalian no Kalinko ato Posong, o isaka'amisan a etal no Posong kowan, isaka'amisan malafiyaway ato Fakong etal no Kalinko, isakatimolan madado'edoay ato Madawdaw, misi'ayaway to Taypin-yang riyar, isak'etipan malala'ed to Lilisay no Riyar Lotok ato Posko ato Kongpo etal no Kalinko. O kakahad no sera ira 155.1868 km2, mahaop ko 4.41% a sera no polong no Posong, o nikowanan a pala nani'amis tala timol masaco'ecoay a to'edaw, ira ko 28 km, o kakahad nani kawali tayra i ka'etip latek ira ko 8 km.

O kayakay no Koradot itiraay i Cifotingan-'Alo, ono kadipongan a misanga'an (1937 miheca ) ato misanga'an i 1986 miheca ato 1998 miheca matata'edipay nengengen.

Tamdaw(o人口)

'Arawen ko pisa'osi no kosika no Singko, i 2022 mihecaan a parod no Kakacawan ira k 2 ofad 9 patek, o masa'osiay tamdaw i ira ko 6 'ofad 7 patek ko tamdaw no Kakacawan,o sakakaay ko kaadihay no tamdaw o Kakacawan niyaro', o sasafaay ko tamdaw o Dita'an niyaro' , i 2022 mihecaan a sa'osi notamdaw o Kakacawan ira ko 2,141 tamdaw, o Dita'an ira ko 573 ko tamdaw.

Itiyaay ho ato aniniay a sa'osi no tamdaw:

mihecaan	tamdaw	kafalic %
1981	15,134	---
1986	14,007	-7,4%
1991	12,368	-11.7%
1996	11,726	-5.2%
2001	10,228	-12.8%
2006	8,987	-12.1%
2011	8,031	-10.6%
2016	7,399	-7.9%
2021	6,791	-8.2%

Sieci(政治)

Kofa no Kakacawan

Faco no sieci (鄉政組織)

O kofa no Kakacawan ko sakakaay a citodongay to demak no polong no Kakacawan, pakitinien i faco no Conghuwa-minko ono etal a niyah pikowan a citodongay sakowan, patokeded han o matayal to nipatorodan no Poson-kowan ato no Sakakaay -Sifo, o mitomadaway a skowan o Kinsifo no Posong. O tapang no kofa o nisinkiwan no polong a finawlan no Kakacawan, sepat miheca ko katayalan, manga'ay to a paradid ano pakaala to sinkiw to kinacecay.o kofa mipatireng to sakadademak a kayki, o sakakaay misetekay to hadademaken a sakowan, i la'eno no tapang no kofa ira ko sepat a ka ato si, polongen pito ko cotodongay to hatayal.O kalomaocan no taypiyaw no Kakacaw o sakakaay nisafaloco'ay-sakowan no finawlan,mapaocor ko taypiyaw misanga' to rikec ato mitomadaw to tayal no kofa. Sepat miheca ko katayalan no taypiyaw, manga'ay a pararid ano pakaala to sinkiw. Opolong no taypiyaw patipoay ko tamdaw, o sakilac i, itiraay i sakatolo a etal pisinkiwan tatolo ko taypiyaw, i sakatosa etal a pisinkiwan sasepat ko taypiyaw,i sakatosa etal a pisinkiwan a Dafdafay Yincumin ira ko sasepat, o kakeridan ato sadama kakeridan no pikaykian no taypiyaw ona patitoay taypiyaw ko alamitopaay misinkiw.

o tapang no kofa(歷屆鄉長)

sakapina	ngangan	pacefaday	pacefaday
1	Cen Kuwang-fo (陳光復)	1951.2.14	1953.3.31
2	Cen Kuwang-fo (陳光復)	1953.4.1	1956.3.31
3	Cen Kuwang-fo (陳光復)	1956.4.1	1960.1.4
4	Cen Sien-sin (陳仙勳)	1960.1.5	1964.2.28
5	Cen Sien-sin (陳仙勳)	1964.3.1	1968.2.28
6	Cen Kuwang-fo (陳光復)	1968.3.1	1972.2.28
7	Huwang Lin-fa (黃連發)	1972.3.1	1976.2.28
8	Huwang Lin-fa (黃連發)	1976.12.30	1982.2.28
9	Lin Yin-liw (林元流)	1982.3.1	1986.2.28
10	Lin Yin-liw (林元流)	1986.3.1	1990.2.28
11	Ciang Si-cong (江世崇)	1990.3.1	1994.2.28
12	Pan Long-con (潘榮宗)	1994.3.1	1998.2.28
13	Pan Long-con (潘榮宗)	1998.3.1	2002.2.28
14	Cen Cin-ci (陳進吉)	2002.3.1	mapalasawad
14	Tien Cang (田璋)		patarod
15	Cen Te-ceng (陳德成)	2006.12.25	2010.12.24
16	Cen Te-ceng (陳德成)	2010.12.25	2014.12.24
17	Pan Su-fang (潘淑芳)	2014.12.25	2018.12.24
18	Pan Su-fang (潘淑芳)	2018.12.25	2022.12.24
19	Li Kuang-lan (李光蘭)	2022~12.25	aniniay

Sakilac no Etal(行政區劃):

1.Koradot niyaro'(樟原村): itiraay i lawac no Cifotingay 'alo

$\bullet$ Tahonghong niyaro'(大峰峰部落)

$\bullet$ Koladot niyaro' (樟原部落)

$\bullet$ Ka'asimsan -'alo (北溪)

$\bullet$ Mamangay Ciyai (小嘉義)

sakilac no etal

2.Sadipongan(三間村): itiraay i lawac no Sadipongan 'alo

$\bullet$ Cifotingay /Roham (八仙洞))

$\bullet$ Tapowaray niyaro' (大俱來部落)

$\bullet$ Cikadaan/Nadan (南溪)

$\bullet$ Sadipongan niyaro' (三間部落)

$\bullet$ Makerahay niyaro' (真柄部落/馬稼海)

3. Kakacawac niyaro' (長濱村): o kaitiraan no kofa,i cepo' no Kakacawan-'alo

$\bullet$ Cencipo(城子埔)

$\bullet$ Ciwkangan(石坑)

$\bullet$ Kakacawan(尾莊部落/加走灣)

$\bullet$ Takumi(下田組)

4.Dita'an niyaro'(忠勇村): itiraay i fafaw no Kakacawan-'alo

$\bullet$ Congcoang(中莊)

$\bullet$ Ditaan(頭莊/忠勇)

$\bullet$ Fafa'eday Takumi(頂寮子)

5.Pakala'ac(竹湖村/中濱):itiraay i lawac no Pakala'ac-'alo

$\bullet$ Mornos(永福部落/大掃別)

$\bullet$ Pakara'ac(大竹湖部落)

$\bullet$ Satimolan Pakara'ac(南竹湖)

6.Salinpo niyaro'(寧埔村):itiraay i salawacan no Salinpo-'alo

$\bullet$ Censan (彭子存)

$\bullet$ Pasongan niyaro' (八桑安)

$\bullet$ Salinpo (石寧埔)

$\bullet$ Kinanoka (僅那鹿角)

$\bullet$ Ta'eman (胆曼)

$\bullet$ Calapongay (堺橋)

Pitilidan (教育)

'Ariri no Tilid (圖書館)

Maemangay pitilidan:

Posong kowan nipatirengan a Koradot Pitilidan

Posong kowan nipatirengan a Sadipongan Pitilidan

Posong kowan nipatirengan a Kakacawan Pitilidan

Posong kowan nipatirengan a Dita'an Pitilidan (mapalasawad i 2013 miheca )

Posong kowan nipatirengan a Pakara'ac Pitilidan

Posong kowan nipatirengan a Salinpo Pitilidan

'Ariri no tilid (圖書館)

Posong kowan Kakacawan Etal 'Ariri no tilid.

kakacawan (瞭望台)

ira ko roma a sowal, o kakacawan ko pinengnengan to milo'oday a tamdaw.